Vakmanschap: versterk de teacher-leader

Steeds meer scholen geven vorm aan gedeeld leiderschap en dat betekent ook gedeelde verantwoordelijkheid. Het informele leiderschap van de leraar wordt daarmee belangrijker. In de rol van niet-hiërarchisch leidinggevende hebben leraren als projectleider, kartrekker, werkgroepvoorzitter of sectievoorzitter vaak een sleutelpositie in het innoveren en doorontwikkelen van onderwijs. 

Eén van de instrumenten voor ontwikkelingsgericht personeelsbeleid is het leertraject Vakmanschap: versterk de teacher-leader, waarin leraren zich persoonlijk en professioneel verder ontwikkelen.

Dat vraagt van deze informeel leidinggevenden dat ze resultaatgericht kunnen werken aan korte- en langetermijndoelen, een team kunnen aansturen en taken verdelen, uitstekend kunnen communiceren en ‘eerste-hulp-bij-weerstand’ kunnen bieden. En dat alles vanuit de positie van teacher-leader: zij hebben geen formele leidinggevende positie maar dragen wel de verantwoordelijkheid om hierop te sturen. Teacher-leaders zijn daarmee de schakel tussen schoolbeleid en de collega’s. Om goed om te kunnen gaan met jezelf én de ander vanuit deze rol is het belangrijk te leren over je persoonlijk leiderschap en wat erbij komt kijken wanneer je deze rol hebt.

Voor wie?

Dit traject is bedoeld voor docenten die zich persoonlijk en professioneel verder willen ontwikkelen: buiten de klas maar binnen de school. Het traject is geschikt voor zowel potentiële als benoemde LC en LD docenten, maar ook voor leraren die beschikken over enthousiasme en expertise, die de gelegenheid willen benutten om te groeien als persoon en professional. In dit traject ontwikkel je de kennis en vaardigheden om als informeel leider sterker te kunnen sturen in je eigen organisatie. Daarmee biedt dit traject ook een eerste oriëntatie voor high potentials om te onderzoeken of een formele leidinggevende positie op termijn bij hen past. 

Na het traject…

Door het uitbreiden van je expertise, het versterken van jouw (onderwijskundig) leiderschap en het versterken van je persoonlijke kompas ben je na dit traject in staat om een meer actieve en sturende rol in te nemen in het proces van onderwijsverbetering en vernieuwing in jouw schoolorganisatie.

Opzet

Het traject Vakmanschap: versterk de teacher-leader omvat zeven bijeenkomsten gedurende één jaar. Deze bijeenkomsten kennen de volgende thema’s en worden gerelateerd aan de praktijk en de leervragen van de deelnemers.

1. Rol en positie als informeel leider onderzoeken
   • Als niet-hiërarchisch leidinggevende: sectieleider, coördinator, procesbegeleider of projectleider
   • Systemisch werken: wat zie je niet maar is er wel?
2. Persoonlijk leiderschap: wie ben ik als leider, als mens?
   • Zelfonderzoek en zelfinzicht, reflectievaardigheden
   • Omgaan met verschillen op basis van Human Dynamics
3. Projectleiderschap: sturen op resultaten
   • Projectmanagement 
   • Resultaatgericht werken aan vernieuwing of verbetering
   • Visieontwikkeling
4. Leidinggeven aan collega’s: sturen in een team 
   • Leiderschapsstijlen; situationeel leidinggeven
   • Gespreksvaardigheden
   • Omgaan met weerstand
   • Vergadertechnieken
5. Profileren en presenteren: vergroot je zichtbaarheid 
   • Profielschets: waar ben jij van?
   • Presentatietechnieken
6. Leren van elkaar: kijk over de muur van je eigen school
   • Onderzoeken van andere schoolculturen en -organisaties
   • Bouwstenen voor een lerende organisatie (intervisie, feedback)
7. Open space (doelgroep- en leervraagafhankelijk)

Werkwijze

De groep bestaat uit twaalf tot zestien deelnemers en de bijeenkomsten worden (bij voldoende inschrijvingen) verzorgd door twee trainers.

Bij aanvang van het traject formuleer je – in samenspraak met jouw leidinggevende – je persoonlijke ontwikkeldoelen en deze vertaal je naar een plan van aanpak. Onderdeel daarvan is een (onderwijskundige) ontwikkelopdracht waaraan je gedurende het traject uitvoering geeft. 

De bijeenkomsten zijn interactief en het geleerde kan direct in de praktijk worden gebracht, waardoor het traject duaal en duurzaam is. We werken afwisselend met individuele en groepsopdrachten en maken via reflectie, feedback en intervisie gebruik van inzichten, casuïstiek en ervaringen van de deelnemers. 

Naast de bijeenkomsten werk je zowel aan je ontwikkeldoelen en ontwikkelopdracht, als aan opdrachten die voortvloeien uit de leerbijeenkomsten. Je kunt gebruik maken van coaching en feedback, waarmee je op jouw ervaringen en leeropbrengsten reflecteert. Je wordt begeleid door een van de trainers, waarmee je minimaal één coachgesprek hebt. De trainer geeft ook feedback op jouw leerverslagen. 

Van de leidinggevenden wordt een actieve rol verwacht in het begeleiden van de deelnemers door op regelmatige basis een voortgangs-/feedbackgesprek te voeren en de eindpresentatie bij te wonen.

Beoordeling en certificering

Op de slotmiddag geef je via een individuele eindpresentatie een inkijkje in jouw leertraject en persoonlijke leeropbrengsten. Je leidinggevende wordt hiervoor ook uitgenodigd.

Je ontvangt een certificaat bij voldoende aanwezigheid (minimaal 6 bijeenkomsten en een vervangingsopdracht bij afwezigheid), het volbrengen van de tussentijdse verwerkingsopdrachten, de eigen slotpresentatie en deelname aan de coachbijeenkomst(en).

De studielast bedraagt circa 100 uur, exclusief uitvoering van de ontwikkelopdracht in de school.

Data

• Voorlichtingsbijeenkomst: 29 mei 2024, 15.30 – 17.00 uur (online)
• Startbijeenkomst: 12 september 2024, 15.00 – 17.00 uur 
• Bijeenkomst 1: 30 september 2024, 09.00 – 17.00 uur
• Bijeenkomst 2: 6 november 2024, 09.00 – 17.00 uur
• Bijeenkomst 3: 2 december 2024, 09.00 – 17.00 uur
• Bijeenkomst 4: 16 januari 2025, 09.00 – 17.00 uur
• Bijeenkomst 5: 12 februari 2025, 09.00 – 17.00 uur
• Bijeenkomst 6: 20 maart 2025, 09.00 – 17.00 uur
• Bijeenkomst 7 (ook slotdag): 23 april 2025, 09.00 – 17.00 uur

Tijdens de laatste bijeenkomst worden ’s middags ook de leidinggevenden uitgenodigd. Het tijdstip hiervoor volgt nog.

Aanmelden

Aanmelden kan via het formulier onderaan de pagina. Heb je vragen? Stuur een mail naar projectbureau-elst@1801.nl.